-
Płeć: kobieta
Wiek: 32 lata
Masa ciała: 66,1 kg
Wzrost: 168 cm
BMI: 23,4 kg/m2
- Podstawowa przemiana materii PPM 1390 kcal ;
- Całkowita Przemiana Materii CPM 2027 kcal
- Zawartość tkanki tłuszczowej: 31,5% (optimum: 15–25%; górna granica: 32%)
- Poziom tkanki tłuszczowej trzewnej: 5 (zakres wartości pożądanych: 1–12)
- Stan kliniczny: IBS, Insulinooporność, kumulacja tkanki tłuszczowej na brzuchu
- Wyniki badań: Glukoza 97 mg/dl; Insulina 19 mU/l – HOMA-IR 4,55
- Stosowane leki: mebeweryna
- Suplementacja diety: maślan sodu w naturalnej postaci (masło klarowane ghee), probiotyki (Lactobacillus plantarum 299v)
- Praca zawodowa/wydatki energetyczne: praca umysłowa – pięć dni w tygodniu po osiem godzin
32-letnia pacjentka zgłosiła się do gabinetu dietetycznego w celu ustalenia diety. Wynikiem postępowania miało być złagodzenie objawów IBS oraz uregulowanie gospodarki węglowodanowej. Założeniem dodatkowym była redukcja tkanki tłuszczowej.
Wywiad i objawy:
- Bóle brzucha
- Notoryczne wzdęcia
- Biegunki – 3-4 luźne wypróżnienia dziennie
- Nudności
- Uczucie przelewania w jamie brzusznej
- Senność, zwłaszcza po spożyciu cukrów prostych; przewlekłe zmęczenie
- Kumulacja tkanki tłuszczowej w okolicy centralnej – widoczne otłuszczenie mimo prawidłowego BMI
- Nasilenie objawów pod wpływem stresu
- Nasilenie objawów po wprowadzeniu metforminy - leku stosowanego w Insulinooporności (biegunki, wzdęcia, nudności i bóle brzucha) spowodowało konieczność odstawienia leku
- Pewna poprawa samopoczucia nastąpiła natomiast po wprowadzeniu leczenia mebeweryną
Postępowanie:
Pacjentka zgłosiła się w celu ustalenia diety oraz dodatkowych zaleceń w przypadku IBS - Zespołu Jelita Drażliwego oraz współistniejącej Insulinooporności.
Ponieważ diety wykluczają się w części zaleceń, poprosiłam pacjentkę o przygotowanie dzienniczka posiłków/płynów oraz objawów. Na tej postawie dobrałam indywidualnie zalecenia żywieniowe oraz sugerowane zmiany stylu życia.
Z uwagi na schorzenia współistniejące zdecydowałam się na wprowadzenie modyfikacji diety FoodMap. Z lektury dzienniczka wynikała dobra tolerancja innych zbóż glutenowych niż pszenica. Z tego względu nie zdecydowałam się na wprowadzenie pełnej diety bezglutenowej, ponieważ większość dostępnych na rynku produktów bazuje na mące kukurydzianej oraz jaglanej. Są to mąki z wysokim IG, czyli nie wskazane przy Insulinooporności. Mąka żytnia pełnoziarnista jest ciężej strawna niż z niskiego przemiału, ale dzięki wprowadzeniu mebeweryny – pacjentka dobrze tolerowała chleb razowy.
Pozostałe zboża oraz owoce i warzywa zostały dobrane tak, aby spełniać kryteria zarówno diety FoodMap, jak i niskiego IG. Cukry proste zdecydowałyśmy się ograniczyć do minimum, a docelowo całkowicie wykluczyć.
Wprowadzone zostało ghee – fermentowane masło klarowane, bogate w maślan sodu. Pacjentka otrzymała instrukcje jak je przygotować w warunkach domowych.
Z uwagi na słabą tolerancję produktów mlecznych fermentowanych i niskim spożyciem kiszonek u pacjentki została wprowadzona suplementacja probiotykiem Lactobacillus plantarum 299v.
Wprowadziłam 4 posiłki dziennie w odstępach 3-4h. Śniadanie do 1h od wstania, Kolacja 3h przed snem. Dodatkowo z kolacji zostały wyeliminowane produkty bogate w węglowodany, co jest korzystne przy obu schorzeniach.
W ramach aktywności fizycznej zaproponowałam wprowadzenie Jogi. Położyłam w edukacji nacisk na asany, które działają wspomagająco na pracę jelit oraz techniki oddechowe redukujące stres.
Efekty:
Po 4 tygodniach zastosowania diety i leczenia samopoczucie pacjentki znacznie się poprawiło. Po 8 tygodniach ustąpiły wszelkie objawy. Zaczęłyśmy stopniowo wprowadzać produkty nietolerowane do jadłospisu. Jeden nowy produkt na 2-3 dni i obserwacja.
Ostatecznie po 3 miesiącach pacjentka pozostała przy diecie z niskim IG. Dodatkowo, w ramach prowokacji po okresie eliminacji, okazało się iż pacjentka nadal nie toleruje pszenicy (pozostałe zboża glutenowe tak) oraz produktów mlecznych w dużej ilości, zwłaszcza w wersji z laktozą.
Masa ciała spadła o 3,1kg – do 63,1 – BMI spadło do 22,3. Znacząco zmniejszył się obwód brzucha (dzięki ustępującym gazom i redukcji) oraz tkanka tłuszczowa – do 27%.
Wyniki badań po 6 miesiącach - Glukoza 89 mg/dl, Insulina 13 mU/l – Wskaźnik HOMA-IR 2,86. Zmniejszył się stopień Insulinooporności. Pacjentka potwierdza to w objawach - odzyskała energię, ustąpiło przewlekłe zmęczenie i ospałość.
Studium przypadku przygotowała dietetyk mgr Agnieszka Białek, na podstawie prowadzonego w Gabinecie przypadku klinicznego.
Studium przypadku zostało wykorzystane w celach edukacyjnych dla lekarzy w programie "Siła Dialogu", dla portalu pulsmedycyny.pl